در نهادهای فرهنگی وابسته به نظام حکومتی رویکردهای متفاوتی می­تواند حاکم باشد که هرکدام سیاست­ها ،برنامه­های اجرایی و آثار مختص به خود را به دنبال خواهد داشت. ادارات فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان­ها که اصلی­ترین نمایندة حکومت در حوزة فرهنگ در شهرهای مختلف به شمار می­روند از این قاعده مستثنی نیستند و نوع نگاهی که از سوی مسؤولان ارشد اتخاذ می­شود، ترسیم کنندة نوع فعالیت­ها و خط مشی آنهاست. با نگاهی اجمالی و گذرا به نحوة عملکرد این ادارات به خوبی می­توان رویکرد حاکم بر آنها را بررسی و ارزیابی نمود که نتیجة آن سه رویکرد تصدی­گرایانه، واگذاری و حاکمیتی است.در بررسی ادارات مذکور آنچه اغلب نمایان می­شود بیانگر نگاهی تصدی­گرایانه به مقولة فرهنگ است. منظور از تصدی­گری این است که دولت یا حکومت رأساً وارد فعالیت­های فرهنگی شده و منابع مالی و انسانی و سایر امکانات خود را مستقیماً صرف اجرای برنامه­های فرهنگی می­کند. اما روشن است که به دلیل کاستی­های فراوان چه در منابع مالی و چه در منابع انسانی و در کنار آن وجود سیستم­های دست و پاگیر اداری و بروکراتیک، اشکالات فراوان و متعددی در این مسیر پدید می­آید که وضعیت امروز فرهنگ کشور گواه این مدعاست و به­سختی با این اشکالات دست به گریبان است. یکی از جدی­ترین آسیب­های این رویکرد عدم دخالت و مشارکت نیروهای مردمی و نهاد­های غیردولتی و خصوصی در دو بخش برنامه­ریزی و اجرای  برنامه­های فرهنگی است و توان و امکانات محدود ادارات فرهنگ و ارشاد اسلامی موجب شده است تنها قادر باشند با بخش اندکی از مردم به طورعام و ارباب فرهنگ و هنر به طور خاص، در ارتباط باشند.به منظور درمان این آسیب، رویکرد دوم به مدد آمده است؛ یعنی رویکرد واگذاری. در این رویکرد که در مقابل رویکرد  پیشین قرار می­گیرد، ادارات می­کوشند تا حد امکان انجام فعالیت­های فرهنگی خود را به نیروهای مردمی و بخش خصوصی وانهند و خود را از دردسرها و معضلات رویکرد قبل رهایی بخشند. بودجه، امکانات و تجهیزات ادارات فرهنگی در اختیار عده­ای با شخصیت حقیقی یا حقوقی (عمدتاً حقوقی) نهاده می­شود.ادامه مطلب...

 

کلمات کلیدی : تصدی گری، واگذاری، حاکمیتی، مهندسی فرهنگی، هدایت، حمایت، نظارت، فعالان فرهنگی